Staken in de zorg? Nee, dank je!

Als ik alle berichtgeving in het nieuws moet geloven, ziet het er slecht uit in de zorg. Er gaat geen week voorbij of er wordt gewaarschuwd over hoge werkdruk of tekorten aan gekwalificeerd personeel. Zo nu en dan is er een commissie gevormd die ons dan verteld dat er inderdaad sprake is van een te hoge werkdruk door een tekort aan personeel. Nog nooit is het intrappen van een open deur zó makkelijk geweest.

Ik heb hier ook moeite mee. Niet in de eerste plaats dat het inderdaad zo zorgelijk is -ik merk dit ook in mijn eigen werk- maar juist omdat het zo voorspelbaar is. Wie had kunnen bedenken dat zorginstellingen te dwingen om te snijden in arbeidsvoorwaarden en –plaatsen, dit vervelende effect zou hebben? Zou er misschien dan tóch een causaal verband zijn tussen de kwaliteit van zorgpersoneel, hun inzet en werkplezier en de uiteindelijke kwaliteit van zorg?

Man, hadden wij maar van te voren kunnen weten dat korten op een GGZ-instelling zou leiden tot meer mensen in crisis in de maatschappij, door het uitblijven van een adequate begeleiding en behandeling. Dat zou mooi zijn he?

Nu lees ik ook in de afgelopen maanden veel oproepen tot staken op diverse zorg-gerelateerde Facebook-groepen, het hele internet staat er vol mee. Want anders snapt men niet hoe zwaar het is. We moeten het werk neerleggen, want alleen met staken kunnen we het signaal afgeven dat het er niet goed aan toe gaat in de zorg. De barricades op! Laat ze het maar eens voelen! In de metaal-industrie en in het openbaar vervoer doen ze het ook! Wij hebben het recht om te staken en dat moeten we nu maar eens doen ook!

Maar daar ga ik absoluut niet aan meedoen. Simpelweg omdat ik het niet wil en nog meer zo omdat ik het niet kan.

Aan een dergelijke stakingsactie zitten vanzelfsprekend voor- en nadelen. Het voordeel zal zijn dat er een betrekkelijk duidelijk signaal afgegeven wordt. Het Malieveld zal vol staan met zorgpersoneel, er komt een hashtag, zorgbloggers en –vloggers schuiven aan bij Jinek, RTL Latenight en Nieuwsuur. Er komt een kamerdebat en politici scoren stemmen voor de volgende verkiezingen door ogenschijnlijk belangeloos voor het zorgpersoneel op te komen. En uiteindelijk gaat iedereen terug naar huis en naar het werk met het idee dat er nu wél iets gedaan gaat worden. En over tien jaar staan we weer met zijn allen op dat Malieveld, want er is eigenlijk niets veranderd.

Voor mij wegen nadelige effecten iets zwaarder. Ik krijg het niet over mijn hart om mijn bewoners achter te laten, in welke hoedanigheid dan ook. Ik ken mijn mantelzorgers goed, en zou niet willen dat ik de zorg voor hun echtgenoten of ouders terug aan hen over zou laten. Al is het maar één dag, ik peins er niet over.

Ik meet daarnaast mijn productiviteit en effectiviteit niet af aan mijn salaris of arbeidsomstandigheden, dat doe ik aan de hand van hun welzijn en dat van de mantelzorgers. Ik denk niet aan het eind van de maand dat ik het goed heb gedaan omdat ik ervoor betaald krijg, dat doe ik aan de hand van hoe gelukkig mijn bewoners en mantelzorgers zijn, ondanks de ellendige omstandigheden waar zij in verkeren. Dát en alleen dat is mijn motivatie, de rest is feitelijk bijzaak.

Ik begrijp ook heel goed dat staken een recht is, maar ik heb echt heel veel rechten. Ik heb namelijk ook het recht om iedere ochtend zes blikken knakworsten op te eten, maar dat betekent niet automatisch dat het ook een goed idee is.

Naast al mijn rechten heb ik ook plichten. Plichten vanuit een wet, vanuit mijn arbeidscontract, en dan zijn er nog een hoop zaken waarvan ik zelf vind dat ik er aan moet voldoen. Zo vind ik het zelf belangrijk dat ik een goed verpleegkundige ben, die voor mijn zorgvragers beschikbaar en aanwezig is. Want dat is wat ik hen verschuldigd ben vanaf de dag dat ik mijn eed afgelegd heb, en vanaf de dag dat zij een bijzonder akelige diagnose heb gekregen.

Begrijp me niet verkeerd, ik zal de laatste zijn die ontkent dat er in de zorg in Nederland iets goed mis is, en ben het er met mijn hele zorg-hart mee eens dat hier ook iets aan gedaan moet worden. Maar laten we iets anders bedenken dan staken, want dat komt absoluut niet overeen met waar wij ooit dit werk voor zijn gaan doen.

De zorg is nu zelf ook ziek, maar met weglopen van een ziekte heeft nog nooit iemand iets bereikt. Van staken wordt niemand beter.