Broeder Science: Mantelzorg + Vrijetijdsbesteding = 2
Wat? Dat mantelzorgers sterke mensen zijn hoef ik natuurlijk niet uit te leggen. Ik heb het dan ook niet over ‘sterk’ als in drie verhuisdozen tegelijk tillen, of ‘sterk’ als in met smaak een sinaasappel eten als je net je tanden gepoetst hebt, maar vooral ‘sterk’ als in een bijzonder zware kar trekken en er toch maar steeds weer voor alles en iedereen zijn. Mantelzorgers ervaren doorgaans flink veel stress, wat een groot risico op cardiovasculaire aandoeningen met zich mee brengt.
De afdeling Open Deuren Intrappen van de American Psychosomatic Society heeft een artikel gepubliceerd over het effect van verschillende manieren van vrijetijdsbesteding bij mantelzorgers, en dit gepubliceerd in Psychosomatic Medicine: Journal of Biobehavioral Medicine. De focus ligt in het artikel vooral op het verlagen van de bloeddruk. Het klinkt allemaal superlogisch, maar het blijkt tóch een zinvol onderzoek te zijn.
Hoe? Het artikel is een follow-up na een studie die onderzoek heeft gedaan naar het verband tussen coping, stress en cardiovasculaire risico’s bij mantelzorgers. Deze follow-up studie richtte zich op 126 mantelzorgers met een gemiddelde leeftijd van 74, die thuis een naaste hadden met de ziekte van Alzheimer.
Over een periode van vijf jaar werden gegevens verzameld over hun dagelijkse vrijetijdsactiviteiten: hoe vaak zij dit deden en wat zij dan precies deden. Iets meer dan de helft heeft gemeld dat zij regelmatig lichamelijk actief waren. Activiteiten als tv kijken, muziek luisteren en lezen werden het meest gemeld.
Mantelzorgers die in vergelijking met de norm meer van deze activiteiten ondernam, bleken een lagere gemiddelde bloeddruk te hebben. In verdere analyses bleek vooral de diastolische druk (onderdruk) lager te zijn, maar in de systolische druk (bovendruk) was dan weer weinig verschil op te merken.
Zoals verwacht, het is immers de afdeling Open Deuren Intrappen, hadden mantelzorgers die regelmatig in beweging waren een lagere bloeddruk en minder last van stress. Echter waren er ook wat rustigere activiteiten, zoals lezen of het ophalen van oude herinneringen die een gunstig effect hadden op de bloeddruk. De bloeddruk daalde ook zodra hun naasten overleden of in een verpleeghuis kwamen, wat overeenkwam met studies die aantoonden dat de lichamelijke conditie verbeterde bij mantelzorgers zodra hun mantelzorgtaken tot een einde kwamen.
Een voorbeeld van iets wat je tegen kan komen tijdens een wandeling. Zolang die wandeling in een ver land is. En in de buurt van een waterval.
De studie concludeert dat het regelmatig ondernemen van vrijetijdsactiviteiten een gedragsinterventie is die de ontwikkeling van een hoge bloeddruk kan voorkomen. Stiekem toch allemaal best zinvol dus, voor een open deur.
En Nou? Het onderzoek ging vooral dieper in op de frequentie van en het plezier dat men uit de activiteiten haalden. Het voert dan ook te ver om één activiteit aan iedereen aan te raden. Beter is het om per individu op zoek te gaan naar een activiteit die voor die persoon het meest rustgevend is, en die activiteit frequent uit te voeren. In het artikel doet men de suggestie van drie tot vier keer per week.
Voor de praktijk in de thuis- en verpleeghuiszorg, is het dus zeer verstandig om met mantelzorgers op zoek te gaan naar deze activiteiten. Wanneer je aan een mantelzorger vraagt of hij of zij nog wel eens een keer iets leuks doet, en ze antwoorden dat dit langer dan een week geleden is, is het foute boel. Ga vooral op zoek naar een activiteit die de mantelzorg gerust kan ondernemen, ook als zijn of haar naaste er nog bij aanwezig is. Samen wandelen, of samen een taart bakken (en opeten!), bijvoorbeeld.
Hey Broedert, paas mij die bron van deze! Ok, ok, vooruit: Hier.
