Broeder Joost bezoekt El Kantra van tanteLouise-Vivensis
TanteLouise-Vivensis heeft een dagopvang opgestart speciaal voor Marokkaanse ouderen: El Kantra. Helemaal uniek is het niet: Rotterdam heeft een verpleeghuis met veel afdelingen voor verschillende culturen. In Boxtel is Sefkat; een verpleegafdeling speciaal voor Marokkaanse en Turkse ouderen. Maar ook tanteLouise-Vivensis zelf heeft een afdeling speciaal voor Indische en Molukse ouderen.
Misschien dus niet persé uniek, wel op zijn minst noodzakelijk. In Nederland woont een hele club Marrokaanse en Turkse (arbeids-)immigranten die ondertussen oud genoeg, en vooral hulpbehoevend genoeg zijn voor een plaats in een verzorgingstehuis. En met die hulpbehoevendheid komt een hoop gedoe kijken.
Deze doelgroep zit in een soort van spagaat. Enerzijds is het binnen deze cultuur niet meer dan normaal, of zelfs gewoon gebruikelijk, dat ouderen door de kinderen verzorgd worden wanneer zij niet meer op zichzelf kunnen wonen. Hiermee doen zij een beroep op hun kinderen: de tweede generatie. Die generatie is in die zin meer geintergreerd en merken hoe intensieve mantelzorg niet getolereerd of toegestaan wordt (daar zijn immers verpleeghuizen voor).
Mohammed Benzakour zegt in een interview in Trouw naar aanleiding van zijn boek over zijn dementerende moeder in een Nederlands verpleeghuis over de ongekende cultuurverschillen waar zijn moeder de dupe van was. Ook voor de hulpverleners was het in zijn optiek geen pretje: niemand verstond zijn moeder en zijn moeder begreep er evenredig weinig van.
El Kantra is dus meer dan welkom. Er komt een complete generatie ouderen die de Nederlandse taal niet helemaal beheersen en compleet zullen verdrinken in een regulier verpleeghuis. Taal is sowieso een fragiel aspect wanneer je te maken krijgt met dementie, en wanneer mensen toch terug komen op hun moeder taal wanneer zij beginnen te dementeren, kun je het als Marokkaanse aardig moeilijk gaan krijgen als je duidelijk probeert te maken hoe je je koffie drinkt. Of dat je liever thee hebt. Uit zo'n Arabisch glaasje.
Broeder Joost zocht contact met El Kantra en mocht héél even in de keuken kijken. De dagopvang is gesitueerd in Avondvrede, een zorgcomplex in Bergen op Zoom. Op wat ooit een reguliere verpleegafdeling is geweest, is de woonkamer ingericht 'op zijn Marokkaans', met tapijten, schilderijen, een gebedsruimte en een tv die voornamelijk Marokkaanse tv-zenders ontvangt. De ouderen worden gescheiden van elkaar (met mannen-dagen en vrouwen-dagen) en krijgen verschillende activiteiten en uitstapjes aangeboden. Alles helemaal afgestemd op de doelgroep.
De verzorgingsinstelling in Boxtel heeft destijds genoeg ophef veroorzaakt door in hun vacatures te schrijven dat er gezocht werd naar verzorgenden met een Marokkaanse achtergrond, of in ieder geval de taal (Tamazight of Arabisch) spraken. De PVV heeft er destijds kamervragen over gesteld. Tot mijn grote verschrikking lokte het krantenartikel over El Kantra in BNdeStem ook soortgelijke reacties uit. En dit is ook vooral het punt waar Broeder Joost van over de zeik raakt.
Natuurlijk vraagt men in een dergelijke afdeling om enige affiniteit met de doelgroep. Het gaat hier niet om auto's. Het gaat hier om mensen, die wij gewoon een zo goed mogelijke zorg aan moeten bieden. Een doelgroep van dit kaliber links laten liggen zou niet alleen onmenselijk zijn, maar wij zouden als beschaving compleet falen. Broeder Joost pleit dan ook voor zorg voor mensen die het nodig hebben, ongeacht uit welk soort servies zij hun thee drinken.